Lipödem, kadınlarda sıklıkla alt karın, kalça, basen, kol ve bacak bölgelerinde anormal yağ birikimi ile kendini gösteren, kronik ve ilerleyici bir bağ dokusu hastalığıdır. Özellikle bu bölgelerde biriken yağ dokusu ağrılı olup, zamanla hastanın yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.
Lipödem hastalığı neredeyse yalnızca kadınlarda görülür ve genellikle ergenlik dönemi gibi hormonal değişimlerin yoğun yaşandığı süreçte başlar. Genetik yatkınlık önemli bir risk faktörüdür. Ailede lipödem öyküsü olan bireylerde bu hastalığın gelişme riski daha yüksektir. Hormonal bozukluklar ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları da lipödemin ilerlemesini hızlandırabilir.
Lipödem hastaları sıklıkla obeziteyle karıştırılır, ancak bu iki durum farklıdır. Lipödem hastalarında, özellikle alt beden bölgelerinde aşırı yağlanma olmasına rağmen eller, ayaklar ve gövde genellikle etkilenmez. Ayrıca, lipödemli bireyler kilo verse bile bu yağ birikimi ve beraberindeki ağrılar çoğu zaman azalmamaktadır. Zayıf yapılı kadınlarda da lipödem görülebilir.
Alt karın, kalça, basen, kol ve bacaklarda orantısız yağ birikimi
Üst ve alt beden arasında belirgin beden farkı
Bacaklarda topaklanmış, ele gelen düzensiz yağ dokuları
Ağrı, hassasiyet ve özellikle bacaklarda morarma eğilimi
Diyet ve egzersize rağmen azalmayan inatçı yağlanma
Lipödem teşhisinde, hastanın detaylı öyküsü (anamnez) ve klinik muayene büyük önem taşır. Tanı sırasında hastanın yaşadığı şikayetlerin yeri, şiddeti, başlama zamanı ve genetik yatkınlık göz önünde bulundurulur.
Lipödemin tamamen iyileştirilmesi günümüzde mümkün olmamakla birlikte, semptomların hafifletilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması mümkündür. Etkili tedavi yöntemleri arasında şunlar yer alır:
Beslenme ve egzersiz planı: Lipödem hastaları için özel hazırlanmış, enflamasyonu azaltıcı diyetler ve düzenli egzersiz programları oldukça önemlidir.
ESWT (Şok Dalga Tedavisi): Yağ dokusunu parçalamaya ve dolaşımı artırmaya yardımcı olur.
Pnömatik kompresyon cihazları: Dolaşımı düzenleyerek ödemi azaltır.
Lenfatik manuel masaj: Vücutta biriken sıvının dağılımını sağlar ve ağrıları hafifletir.